لخته شدن خون در مغز، که به آن سکته مغزی ایسکمیک یا سکته مغزی ناشی از انسداد شریان مغزی گفته میشود، یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که نیاز به مراقبت فوری دارد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که لخته خونی جریان خون را به بخشی از مغز مسدود میکند و در نتیجه، سلولهای مغزی به دلیل کمبود اکسیژن و مواد مغذی شروع به مرگ میکنند.
علل لخته شدن خون در مغز
- آترواسکلروز: این بیماری با تجمع پلاک (چربی، کلسترول و مواد التهابی) در داخل شریانها مشخص میشود. پلاک میتواند جریان خون را محدود کند و ایجاد لخته را آسانتر کند.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا به مرور زمان میتواند به دیواره رگها آسیب برساند و تشکیل لخته را آسانتر کند.
- دیابت: دیابت میتواند به رگهای خونی آسیب برساند و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
- بیماری قلبی: برخی بیماریهای قلبی، مانند فیبریلاسیون دهلیزی، میتوانند خطر تشکیل لخته در قلب را افزایش دهند که میتواند به مغز سفر کند و سکته مغزی ایجاد کند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن به رگهای خونی آسیب میرساند و خطر لخته شدن خون را افزایش میدهد.
- چاقی: چاقی خطر ابتلا به عوامل خطر سکته مغزی مانند فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا را افزایش میدهد.
- سن: خطر سکته مغزی با افزایش سن افزایش مییابد.
- سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی قبلی: داشتن سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی قبلی خطر ابتلا به سکته بعدی را افزایش میدهد.
- مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها، مانند قرصهای ضد بارداری، هورمون درمانی و برخی داروهای شیمیدرمانی، میتواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
- سوء مصرف مواد: سوء مصرف کوکائین، مت آمفتامین و سایر مواد مخدر میتواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
- آپنه خواب: آپنه خواب یک اختلال تنفسی است که در آن تنفس در طول خواب به طور مکرر قطع و شروع میشود. آپنه خواب شدید میتواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
علائم
علائم لخته شدن خون در مغز ناگهانی و شدید هستند و میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- بیحسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازو یا پا (معمولاً در یک طرف بدن)
- گیجی، مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار
- مشکل در راه رفتن، حفظ تعادل یا هماهنگی
- یک طرف صورت افتاده
- تاری دید در یک یا هر دو چشم
- سردرد ناگهانی و شدید بدون علت مشخص
- سرگیجه یا از دست دادن ناگهانی هوشیاری
درمان
درمان لخته شدن خوندر مغز به نوع و شدت علائم بستگی دارد. هدف از درمان، بازیابی جریان خون به مغز و جلوگیری از آسیب بیشتر مغزی است.
- داروهای حلکننده لخته: این داروها میتوانند برای حل کردن لخته خونی که باعث سکته شده است استفاده شوند.
- ترومبکتومی: این روش شامل برداشتن لخته خونی از رگ مغز است.
- اندآرتریکتومی: این روش شامل برداشتن پلاک و سایر رسوبات از داخل شریان مسدود شده است.
- توانبخشی: توانبخشی میتواند به افراد در بهبودی از سکته مغزی و بازگشت تواناییهای از دست رفتهشان کمک کند.
سخن پایانی
لخته شدن خون در مغز یک بیماری جدی ، اما قابل پیشگیری است. با ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی و مدیریت بیماریهای زمینهای، میتوانید به طور قابل توجهی خطر ابتلا را کاهش دهید. آگاهی از علائم و اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام نیز بسیار مهم است. در صورت مشاهده هر گونه علائم هشداردهنده، بلافاصله به بهترین دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
لخته شدن خون در مغز، که به آن سکته مغزی ایسکمیک یا سکته مغزی ناشی از انسداد شریان مغزی گفته میشود، یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که نیاز به مراقبت فوری دارد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که لخته خونی جریان خون را به بخشی از مغز مسدود میکند و در نتیجه، سلولهای مغزی به دلیل کمبود اکسیژن و مواد مغذی شروع به مرگ میکنند.
علل لخته شدن خون در مغز
- آترواسکلروز: این بیماری با تجمع پلاک (چربی، کلسترول و مواد التهابی) در داخل شریانها مشخص میشود. پلاک میتواند جریان خون را محدود کند و ایجاد لخته را آسانتر کند.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا به مرور زمان میتواند به دیواره رگها آسیب برساند و تشکیل لخته را آسانتر کند.
- دیابت: دیابت میتواند به رگهای خونی آسیب برساند و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
- بیماری قلبی: برخی بیماریهای قلبی، مانند فیبریلاسیون دهلیزی، میتوانند خطر تشکیل لخته در قلب را افزایش دهند که میتواند به مغز سفر کند و سکته مغزی ایجاد کند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن به رگهای خونی آسیب میرساند و خطر لخته شدن خون را افزایش میدهد.
- چاقی: چاقی خطر ابتلا به عوامل خطر سکته مغزی مانند فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا را افزایش میدهد.
- سن: خطر سکته مغزی با افزایش سن افزایش مییابد.
- سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی قبلی: داشتن سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی قبلی خطر ابتلا به سکته بعدی را افزایش میدهد.
- مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها، مانند قرصهای ضد بارداری، هورمون درمانی و برخی داروهای شیمیدرمانی، میتواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
- سوء مصرف مواد: سوء مصرف کوکائین، مت آمفتامین و سایر مواد مخدر میتواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
- آپنه خواب: آپنه خواب یک اختلال تنفسی است که در آن تنفس در طول خواب به طور مکرر قطع و شروع میشود. آپنه خواب شدید میتواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
علائم
علائم لخته شدن خون در مغز ناگهانی و شدید هستند و میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- بیحسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازو یا پا (معمولاً در یک طرف بدن)
- گیجی، مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار
- مشکل در راه رفتن، حفظ تعادل یا هماهنگی
- یک طرف صورت افتاده
- تاری دید در یک یا هر دو چشم
- سردرد ناگهانی و شدید بدون علت مشخص
- سرگیجه یا از دست دادن ناگهانی هوشیاری
درمان
درمان لخته شدن خوندر مغز به نوع و شدت علائم بستگی دارد. هدف از درمان، بازیابی جریان خون به مغز و جلوگیری از آسیب بیشتر مغزی است.
- داروهای حلکننده لخته: این داروها میتوانند برای حل کردن لخته خونی که باعث سکته شده است استفاده شوند.
- ترومبکتومی: این روش شامل برداشتن لخته خونی از رگ مغز است.
- اندآرتریکتومی: این روش شامل برداشتن پلاک و سایر رسوبات از داخل شریان مسدود شده است.
- توانبخشی: توانبخشی میتواند به افراد در بهبودی از سکته مغزی و بازگشت تواناییهای از دست رفتهشان کمک کند.
سخن پایانی
لخته شدن خون در مغز یک بیماری جدی ، اما قابل پیشگیری است. با ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی و مدیریت بیماریهای زمینهای، میتوانید به طور قابل توجهی خطر ابتلا را کاهش دهید. آگاهی از علائم و اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام نیز بسیار مهم است. در صورت مشاهده هر گونه علائم هشداردهنده، بلافاصله به بهترین دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.